Budgetmaatje Berend Bilker: niet meer uitgeven dan erin komt. Foto Marchje Andringa
Berend Bilker (69) uit Bolsward is een van de 25 ‘budgetmaatjes’ in de gemeente Súdwest-Fryslân. Als vrijwilliger komt hij bij mensen thuis om hen te helpen hun financiën weer op orde te krijgen. In dit interview vertelt hij hoe hij dat doet en wat hem motiveert.
Hoe ben je budgetmaatje geworden?
“Dat ging via mijn vrouw. Die kende Kees, de vroegere coördinator van het project Budgetmaatje in Súdwest-Fryslân, en die vroeg of ik soms budgetmaatje wilde worden. Dat was eind 2019, ik was toen al een paar jaar gepensioneerd als leraar economie op het Bogerman in Sneek. Het sprak me wel aan om mensen die het minder hebben in het leven weer op weg te helpen.”
Hoe doen jullie dat?
“Als we een naam van iemand door krijgen, meestal via de gemeente, ga ik samen met de coördinator op bezoek voor een intake. Vervolgens maken we een plan. Eerst zetten we de uitgaven en de inkomsten op papier. Meestal zit daar een gat tussen en vaak zijn er ook schulden, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst. Die moeten terugbetaald worden, dat zetten we in een traject van soms wel vijf jaar. We kijken hoe er bezuinigd kan worden en of we voor meer inkomsten kunnen zorgen.”
Mensen moeten dus wel echt openheid van zaken geven, wat vinden ze daarvan?
“Meestal zitten ze al zo diep in de ellende, dat ze graag geholpen willen worden. Ze stellen zich kwetsbaar op, dat klopt. Misschien vind ik dat zelf nog wel het lastigst. Je weet veel van hen. Daarom wil ik ook geen mensen uit de nabije omgeving begeleiden, want die kom je op straat zo weer tegen.”
Helpt je achtergrond als leraar economie om budgetmaatje te zijn?
“Het is wel belangrijk dat je iets met cijfers hebt. Ik hou zelf erg van structuur en ik ben vrij strak met geld omgaan. Je kunt niet meer uitgeven dan erin komt. Maar ik moet het ook accepteren als mensen andere keuzes maken. Dat laat ik nu wat meer los. Je mag best streng zijn, maar je moet wel het vertrouwen houden.”
Kun je daar een voorbeeld van geven?
“Vaak gaan financiële problemen samen met een niet al te gezonde levensstijl. Een biertje, roken, energiedrankjes. Dan zeg ik: als je stopt met roken, scheelt dat veel geld, en het is ook beter voor je. Maar het blijft hun eigen verantwoordelijkheid.”
Wanneer ben je tevreden?
“Als alles loopt zoals het moet. Financieel maar ook sociaal, want dat heeft veel met elkaar te maken. Soms hebben mensen gewoon het overzicht niet meer. Ze hebben iemand nodig die ze even op het goede spoor zet. Het geeft structuur als je de zaak op orde hebt. Dan hebben ze het misschien nog niet ruim, maar ze redden het wel.”